1/ Về tự nhiên và môi trường ở Hà Nội
Yếu tố đầu tiên để hinh thành nên một thủ đô như ngày nay là yếu tố môi trường tự nhiên, điều đó được thể hiện trong “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn. Hà Nội thủ đô ngày nay và Thăng Long ngày xưa khác nhau rất nhiều về tự nhiên lẫn địa lỹ. Nếu nói về phạm vi thì thành Thăng Long lúc xưa chỉ nằm giữa sông Nhị Hà và Tô Lịch nhưng Hà Nội bao gồm cả một vùng đất rộng lớn nằm ở bên ngoài hai con sông này. Trung tâm của Thăng Long và Hà Nội không hề trùng khớp với nhau, nhưng điểm thuận lợi về điều kiện tự nhiên và địa lý vẫn tạo nên những thế mạng hiếm so sánh được.
Thứ nhất, thế đất nơi đây bằng phẳng, nằm trên một đồng bằng lớn của vùng phía bắc màu mỡ và có khí hậu ấm áp. Hà Nội có một vùng sinh thái tuyệt vời làm cho con người định cư nơi đây nhiều và phát triền về kinh tế rất mạnh.
Thứ hai, nằm vị trí trung tâm của các tỉnh phía bắc và nằm bên con sông lớn nên có giao thông thuận tiện và giao thương với những địa phương khác một cách dễ dàng.
Và còn rất nhiều thế mạnh được thiên nhiên ưu ái cho Hà Nội.
2/ Địa hình
Hà Nội nằm ở trung tâm của vùng đồng bằng Bắc bộ, có địa hình cơ bản là đồng bằng, trừ huyện Ba Vì là địa hình đồi núi thì những huyện còn lại đều nằm trong địa hình đồng bằng hoặc là đồng bằng với một gò đồi. Ngoài ra, Hà Nội còn có nhiều hồ ao, đầm lầy đi qua do vết tích của con sông Hồng trước đây để lại. Tiêu biểu cho những loại hồ là Hồ Hoàn Kiếm và Hồ Tây.
3/ Khí hậu
Khí hậu ở Hà Nội là khó hậu nhiệt đới gió mùa, mùa hè thì nóng còn mùa đông lạnh và mưa nhiều. Hà Nội quanh năm còn nhận được lượng bức xạ nhiều của mặt trời và với nhiệt độ cao. Và do ảnh hưởng của biển nên Hà Nội có lượng mưa khá lớn và độ ẩm cao.
4/ Thực vật và động vật
Các loại thực vật ở huyện Sóc Sơn chỉ còn lại những dạng thứ sinh. Ở Hà Nội chỉ còn lại 6700 ha diện tích đất lâm nghiệp. Hiện nay, Hà Nội đang triển khai việc trồng rừng phủ xanh đồi trọc. Do có rừng nên gần đây đã thấy xuất hiện nhiều loại chim ăn ngũ cốc hay động vật gặm nhấm, vốn trước kia chúng có rất nhiều.
Những loại động vật ở ao hồ rất trù phú, ở đây còn có truyền thống sản xuất nông nghiệp từ rất lâu và cũng đã cung cấp rất nhiều những cây trồng và động vật quý hiếm có giá trị kinh tế lớn.
