Nói đến Nha Trang – Khánh Hoà, mọi người lại nhớ ngay đến cảm giác phiêu lưu trên những con tàu ra đảo cùng với đắm chìm trong lòng đại dương với những rạng san hô hay từ những ngày ngắm mặt trời trên cát trắng mịn ở bãi biển,.. dâng trào kỉ niệm. Từ Hòn Miễu cho đến Rạn Trào, không thể quên được những đêm chài đón những bữa ăn dân dã và tha hồ khám phá những khoảnh khắc yên ả, lạ lùng.
Từ Hòn Miễu…
Chỉ cách Nha Trang 15 phút đi thuyền máy, Đảo Trí Nguyên hay còn có tên khác là Hòn Miễu sẽ hiện ra trước mắt du khách. Theo lời kể của ngư dân Nguyễn Hồ thì dân trên đảo là người tứ xứ, trên đường đi biển dạt vào tránh báo, và đất lành thì chim đâu, người người đến với đảo ngày càng nhiều. Hiện nay trên đảo có hơn 650 hộ dân chủ yếu sống bằng nghê đánh bắt và nuôi trồng hải sản. Có một số gia đình liên kết với các công ty du lịch và cung cấp dịch vụ tại làng chài.
Làng chài Trí Nguyên là khu tập trung tất cả các bè nuôi cá của ngư dân các đảo. Ông tổ trưởng tổ dân phố 1 đảo Vĩnh Nguyên kể lại rằng: “Mùa hè, trời yên biển lặng, đàn ông trên đảo thường rủ nhau ra bè hóng mát. Thình thoảng bà con trong phố ra và phâp vào hội, tổ chức câu mực, cá,… Thế rồi tiếng lành đồn xa, cứ vào dịp cuối tuần, nhiều người lại thuê ca nô ra bè thưởng một bữa liên hoan. Vài năm trở lại đây, các công ty du lịch đưa khách đến tham quan cuộc sống của những người quanh năm là nghề nuôi trồng thuỷ sản và trải nghiệm cảm giác mới lạ trên thuyền thúng.
Đến với làng chài du khách sẽ được thưởng thức món cá chấm… cá, đây là một món ăn cực hấp dẫn mà mỗi người tới đây đều háo hức muốn thưởng thức. Cá tươi được ướp và bỏ lên nước cuốn với rau sống và chấm với nước mắm. Nước mắm cũng được làm từ các tươi. Nên món cá chấm cá chỉ đơn giản vậy thôi nhưng đã làm say mê biết bao người.
… đến Rạn Trào
Rạn Trào thuộc xã Van Hưng huyện Vạn Ninh là một mô hình thu nhỏ du lịch cộng đồng duy nhất trên địa bàn. Cách đây rất lâu, không ai nghĩ có một ngày làng biển nghèo sơ xác lại có trên bản đồ du lịch Việt Nam. Năm 2001, IMA – Liên minh sinh vật biển quốc tế đã tiến hành khảo sát và khẳng định môi trường sinh thái ở đây đang bị đe doạ nghiêm trọng. Lúc đó, tỉnh Khánh Hoà đã cho phép IMA thí điểm thành lập khu bảo tồn biển Rạn Trào.
Dưới sự điều phối của IMA, ngư dân ở đây cử 9 người tham gia làm nhiệm vụ tuyên truyền, vận động mọi người cùng bảo vệ môi trường biển và hướng dẫn người dân trên đảo chuyển đổi nghề và tìm kế sinh nhai khác thay thế. Nhờ áp dụng những kỹ thuật nuôi trồng thuỷ sản như vẹm xanh, tôm hùm,… nghề nuôi trồng thuỷ sản đã trử thành nghề mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con nơi đây.
Tình trạng khai thác san hô trái phép suy giảm hẳn và đến nay đã không còn. Hiểu rõ được tầm quan trọng của san hô với môi trường sinh thái biển và từ chỗ bán lấy tiền, ngư dân Rạn Trào đã tham gia chương trình trồng san hô, khôi phục lại rặng san hô đã mất. Và con đường đến với du lịch đã mở ra nhiều cánh cửa mới cho người dân nơi đây kết nối với thế giới.
