Hệ thống hang động Tú Làn đã được phát hiện vào năm 2009, thuộc địa phận thôn Tân Hoá, huyện Minh Hóa, nằm cách Phong Nha khoảng 70km về phía Tây Bắc.
Đường vào hang Tú Làn phải vượt rừng, lội suối nên du khách sẽ được trang bị trang phục đi rừng với đầy đủ quần áo, mũ đội đầu có gắn đèn, ba lô chuyên dụng cùng bao tay và giày đặc biệt. Nếu thiếu bất kỳ món đồ nào, chuyến đi của bạn có thể sẽ gặp khó khăn và nguy hiểm.
Cuộc xuyên rừng lội suối để đến với hang Tú Làn sẽ là một trải nghiệm khó quên. Nếu như những dòng nước hiền hòa, trong xanh vỗ về bạn thì hệ thống vách đá cheo leo, nhọn hoắt sẽ là những thách thức khắc nghiệt. Chuyến đi thành côồng chủ yếu phụ thuộc vào sự khéo léo, kiên trì và lòng dũng cảm của bạn. Cứ lội hết một đoạn suối thì lại đến một chặng leo núi. Giữa nhiệt độ nóng bỏng của mùa hè, bộ quần áo vừa ướt sũng khi bạn lội suối sẽ làm bạn mát mẻ tuyệt vời khi lên bờ đi bộ hoặc leo vách đá.
Phần thú vị nhất của hành trình là bạn được bơi trong hang tối để chinh phục hệ thống 5 động khác nhau. Với những vòm hang cao vút còn lòng hang thì biến đổi khôn lường, chỗ rộng đến hàng trăm mét và hiền hòa như một bể bơi khổng lồ, chỗ thì lại xiết rất hẹp và đầy đá tảng nhấp nhô trơn tuột. Nhờ chiếc áo phao trên người mà bạn sẽ yên tâm để thả mình trôi nhẹ nhàng, dùng đèn chiếu ở mũ rọi lên vách hang để ngắm nhìn những thạch nhũ lạ mắt.
Đắm mình trong dòng nước suối ngầm và chiêm ngưỡng thạch nhũ trong hang thực sự là phần thưởng xứng đáng dành tặng cho những ai đủ nhiệt thành vượt qua chặng đường khó khăn hiểm trở để đến với thiên nhiên tuyệt vời.
Điểm đến cuối cùng của hệ thống hang Tú Làn là một vòm hang khô và rất rộng. Có hai cửa hang lớn liền nhau làm cho ánh sáng rọi vào khá sâu, nhờ đó mà ta quan sát được hệ thống thạch nhũ muôn hình muôn vẻ. Kết quả của những vận động địa chất hàng triệu năm về trước là những viên cuội tròn xoe, những phiến đá đen với họa tiết nghệ thuật, lớp nhũ óng ánh như được dát vàng hay những cột thạch nhũ lấp lánh hệt đính kim sa.
Sau một chặng đường dài, bạn sẽ hạ trại bên một hồ nước nhỏ ngay cửa ra của một hang lớn nơi có những đàn bướm trắng dập dờn. Những anh chàng khuân vác của địa phương không biết khởi hành từ khi nào đã sẵn sàng lều bạt và chế biến những món ăn dân dã bằng những đồ dùng thô sơ nhất sẵn sàng phục vụ quý khách. Điều này cho bạn có cảm giác như được trở về với cuộc sống của hàng nghìn năm trước bên bếp lửa bập bùng cùng với những xiên thịt nướng.
Trước khi thưởng thức một bữa tối đặc biệt và chìm vào giấc ngủ êm đềm trong lều hoặc trên võng giữa đại ngàn, bạn cũng có thể tận hưởng cảm giác được xoa bóp hết sức lạ lẫm. Bạn có thể ngồi thụt vào trong những hốc đá mặc cho dòng nước xối xả tạo thành những luồng massage ở cổ, vai và lưng sau một ngày mệt nhoài vì vượt rừng lội suối.
Tinh mơ giữa rừng già lại là một cảm giác lạ lẫm khác. Chui ra khỏi lều, men theo bờ sỏi của con suối, tìm một thân cây khô lớn để ngả lưng xuống ngắm mây trời thăm thẳm. Bạn sẽ được đắm mình trong bầu không khí trong lành trước khi quay lại địa điểm cắm trại, thưởng thức một bữa ăn nhẹ cuối cùng giữa rừng già bạt ngàn.
