Đèo Hải Vân nổi lên trên nề nước biển xanh ngắt của biển Đông, là ranh giới giữa Tỉnh Thừa Thiên Huế và thành phố Đà Nẵng trải dài khoảng 25km. Đó là một đèo nằm trên ngọn núi Bạch Mã hướng ra biển. Trong nhiều thế kỉ trước, đèo Hải Vân là nơi ngăn cách giữa hai nền văn hoá Chăm Pa ở phía Nam và nền văn hoá Đại Việt ở phía Bắc và là đường phân chia những ảnh hưởng văn hoá từ phía Bắc và phía Nam châu Á.
Đèo Hải Vân còn là hàng rào khí hậu giữa khí hậu nhiệt đời chịu ảnh hưởng của gió mùa Nam Á với khí hậu cận ôn đời. Đứng trên đỉnh đèo du khách sẽ cảm nhận được làn gió mát dịu từ biển thổi vào và thưởng thức phong cảnh tuyệt vời của vinh Lăng Cô và thành phố Đà Nẵng.
Từ trung tâm thành phố Đà Nẵng, du khách đi về hướng Bắc, vượt qua sông Nam Ô – nơi đây nổi tiếng với loại nước mắm ngon hảo hạng, hướng đến con đường dốc dần lên ngoằn ngoèo, quanh co cho tới đỉnh. Xa xa, dải cát trắng mịn của bãi biển Mỹ Khê trải dài đến Bán Đảo Sơn Trà.
Đứng dọc đường lên đỉnh phía Đà Nẵng, nhìn xuống chân núi, du khách sẽ nhìn thấy một ngôi làng nhỏ, đó là làng Vân. Khi xưa làng này còn có tên gọi là làng Phong, là nơi ở của những người bệnh phong bị người đời xa lánh. Bây giờ làng Vân đã hết bệnh nhên phong và người dân tại làng đã biết làm nông nghiệp và đánh bắt cá để cung cấp cho cuộc sống hằng ngày.
Trên độ cao 496m vào buổi sáng sớm tại đây, du khách sẽ như lạc vào chốn thần tiên, bồng bềnh trong mây. Trên đỉnh đèo có miếu nhỏ thờ thần núi, hình tượng hoá thành một bước tượng con hổ - vị chúa tể sơn lâm, bên cạnh có một số miếu nhỏ để tưởng nhớ đến những người gặp nạn tại đây. Ở đỉnh đèo còn có nhiều cái lô cốt (khi chiến tranh gọi là Đồn Nhất – do Thực dân Pháp xây dựng) mọc đầy rêu, chiếc lô cốt này là nơi bảo vệ chiến lược của thực dân Pháp nhằm chia nước ta thành hai miền Nam – Bắc. Đồn Nhất đã chứng kiến biết bao cuộc chiến đấu, nổi dậy của nhân dân Việt Nam trong suốt thời kì Pháp đô hộ. Sauk hi Mỹ hất cẳng Pháp và nhảy vào cai trị nước ta thì đã lấy Đồn Nhất này nã pháo vào tỉnh Quảng Đà lúc bấy giờ.
Từ đỉnh đèo đi về hướng tỉnh Thừa Thiên Huế, từ trên cao nhìn xuống, bãi biển Lăng Cô dài vô tận như là một dải lụa trắng. Con đường càng đi xuống ngoằn ngoèo có những khúc cua gấp khúc như những chiếc khuỷ tay. Hết đường đèo vịnh Lăng Cô – một trong những vinh đẹp nhất thế giới hiện ra trước mắt du khách với một làng chài nhỏ, bờ biển dài và hàng lớp lớp sóng biển tung bọt trắng xoá.
Cho dù dừng chân nghỉ lại giữa lưng chừng núi hay là điểm cuối cùng của đường đèo thì đèo Hải Vân đem lại cho du khách tham gia tour Đà Nẵng - Huế từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác và du khách sẽ cảm nhận được sự hùng vĩ của tạo hoá ban tặng cho mảnh đất miền trung này.